Wolontariuszowi na podstawie ustawy przysługuje PRAWO do:
– ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków;
– zależnie od woli korzystającego – ubezpieczenie zdrowotne;
– otrzymanie od korzystającego pisemnej opinii o wykonywaniu świadczeń (na prośbę wolontariusza);
– potwierdzenie porozumienia na piśmie (na żądanie wolontariusza);
– otrzymanie zaświadczenia o wykonywaniu świadczeń;
– informacja o przysługujących wolontariuszowi prawach i ciążących na nim obowiązkach;
– wskazanie zastępcy do wykonania świadczenia, jeśli sam nie może go wykonać;
– informacja o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanym przez wolontariusza świadczeniem, o zasadach ochrony przed zagrożeniami oraz zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków wykonywania świadczeń, w tym odpowiednich środków ochrony indywidualnej.
Oprócz praw wynikających z ustawy, wolontariuszowi przysługują również prawa związane z prawidłowym zarządzaniem instytucją, m.in. prawo do:
– poznania statutu organizacji, na rzecz której działa oraz zapoznania się z jej misją, celami i zasadami, którymi się kieruje;
– odpowiedniego stanowiska pracy;
– uczestnictwa w szkoleniach związanych z charakterem wykonywanych przez siebie świadczeń;
– niezmuszania wolontariusza do wykonywania zadań niezgodnych z jego przekonaniami;
– ochrony jego interesów.
Na wolontariuszu spoczywają następujące OBOWIĄZKI:
– wykonywanie czynności, do których zobowiązał się w porozumieniu;
– działanie w interesie i na rachunek korzystającego;
– dbanie o powierzony mu majątek;
– wykonywanie świadczeń z należytą starannością i rzetelnością;
– zdawanie sobie sprawy z ciążącej na nim odpowiedzialności za wykonywane świadczenia oraz wiedza o tym, przed kim jest odpowiedzialny za wykonane zadania;
– zachowanie w tajemnicy informacji w zakresie wykonywanego porozumienia, a zwłaszcza informacji związanych z sytuacją socjalną i zdrowotną osób, na rzecz których świadczy porozumienie.
Wolontariusz oprócz ustawowych regulacji powinien również przestrzegać zasad etycznych zebranych w różnego rodzaju kodeksach.